“Çankırı Tuz Çalıştayı'nda Hedef: kaya tuzunun keşfedilmesini sağlamak”
Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı koordinasyonunda 11-12 Nisan 2012 tarihleri arasında Çankırı Valiliği, Çankırı Belediyesi, Karatekin Üniversitesi ve Çankırı TSO işbirliğiyle düzenlenen “Çankırı Tuz Çalıştayı” sona erdi.
Çalıştaya, Çankırı Valisi Vahdettin ÖZCAN, Belediye Başkanı İrfan DİNÇ, Garnizon Komutanı Top. Kur. Alb. Tayyar AYDIN, Karatekin Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ali İbrahim SAVAŞ, KUZKA Genel Sekreteri Doç. Dr. Hüseyin ŞEN, ilçe kaymakamları, belediye başkanları ile toplam 65 yurt içi ve yurt dışı farklı disiplinlerden akademisyen, sektör temsilcileri ve yerel aktörler katıldı.
Çalıştayın açılış konuşmasını yapan Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Doç. Dr. Hüseyin ŞEN, “Kuzey Anadolu Kalkın Ajansı’nın kurumsallaşma sürecini tamamlamış, Bölgenin kalkınmasına katkı sağlamak amacıyla sosyo-ekonomik kalkınmanın her alanında faaliyet göstermektedir. Ajans olarak Kamu Kurumlarına, Özel Sektöre ve STK’lara hibe desteği ve teknik destek sağlamanın yanında, bölgemizde ekonomik değer ifade eden ürünlere ilişkin, ortak akıl oluşturmak bu ürünlerin katma değerini yükseltmek ve dolayısıyla rekabet gücünü artırarak, bölge ekonomisine katkıda bulunmayı amaçladıklarını” ifade etti.
Karatekin Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ali İbrahim SAVAŞ ise “Üniversite olarak görevlerinden birinin de şehrin potansiyelini harekete geçirmek olduğunu ve bu amaçla “Çankırı Kayatuzu” ile ilgili birçok çalışma yaptıklarını belirterek “bu işin takipçisi olacağımızın da sözünü veriyorum'' dedi.
Açılışta son olarak konuşan Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu Başkanı ve Çankırı Valisi Vahdettin ÖZCAN, “Çankırı turizm değerlerinin en önemlilerinden birisi zengin kaya tuzu yataklarının işletilmesi amacıyla açılmış ve halen üretime devam eden Tuz Mağarası’dır. Milyon yıllar öncesinde oluşmuş ve günümüze kadar gelmiş olan kaya tuzunun çıkartılması suretiyle oluşan mağara; ilginç ve görkemli yapısı ile her türlü ziyaretçinin ilgisini çekmekte, görenleri kendisine hayran bırakmaktadır.” İlimizin turizm potansiyeli içerisinde önemli bir konumu bulunan Tuz Mağarası; yaklaşık 5000 yıldır yararlanıldığı tahmin edilen yurdumuzun en büyük kaya tuzu rezervlerinin Çankırı’da bulunduğunu söyledi.
Açılış konuşmalarının ardından başlayan çalıştayın ilk günü, toplam beş oturum olarak gerçekleşti.
Birinci oturumda; “Dünden Bugüne Tuz Çalışmaları” başlığı altında ülkemiz ve dünyada gerçekleşen tuz üretim süreçleri ve tarihi gelişimi, ülke ve dünya üzerindeki rezerv, üretim potansiyelleri Prof. Dr. Sabit ERŞAHİN başkanlığında, Çankırı Belediyesi Basın ve Halkla İlişkiler Müdürü Ethem YENİGÜRBÜZ ve Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Hammaddeler Etüd Koordinatörü Mustafa KIRIKOĞLU tarafından ayrıntılı olarak ele alındı.
İkinci oturumda; “Endüstriyel Uygulamalar” başlığı altında Prof. Dr. Sabit ERŞAHİN başkanlığında, Karatekin Üniversitesi Kimya Bölümü’nden Yrd. Doç. Dr. Sedat DÖKER, kaya tuzu ile ilgili üniversitede yaptıkları analizlerde elde edilen sonuçları paylaştı. Çankırı tuzu ağır metal içeriğinin düşük olduğu ve tuzdaki selenyum maddesinin de antioksidan olduğunu belirtti. “Çankırı tuzu essentyal elementleri açısından optimum oranda içermektedir” dedi.
MED-MAR Fabrika Müdürü Hasan AKGÜÇ, “Türkiye’de tüketilen tuzun yaklaşık %15’i sofra tuzu olarak kullanılırken % 85’i endüstriyel alanda kullanılmaktadır. Tuz 14 bin farklı kullanım alanı bulunuyor. Ayrıca tuz dünya üzerinde elektrik üretiminde de kullanılmaya başlanmıştır. Güneşten elde edilen ışığın tuzun içine yüksek oranda ısı ile verilmesi suretiyle elde edilen buhardan elektrik üretilmektedir. Tabii bu uygulama teknolojinin gelişmesine paralel olarak daha rantabl ve ekonomik olduğu zaman tercih sebebi olabilir” şeklinde konuştu.
Doğuş Medikal Genel Müdürü Erol ACER, Türkiye’de son dönemlerde sağlık amaçlı yapılmakta olan tuz odaları konusunda katılımcılara bilgi verdi.
Üçüncü oturumda; “Güzel Sanatlar Uygulamaları” başlığı altında Prof. Dr. Sabit ERŞAHİN başkanlığında, heykeltıraş Doç. Dr. Sait RÜSTEM, “Kaya tuzuna bir sanatçı eli değmesi ve gerekli desteğin sağlanması durumunda Çankırı’ya ekonomik anlamda katma değeri olan ürünler sunulabilir. Kaya tuzu bu anlamda işlemeye uygun özellikte, tuzdan heykelcikler, süs eşyaları, turizme yönelik hediyelik eşyalar elde edilebilir” dedi.
Karatekin Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesinden Yrd. Doç. Dr. Berna Kaya OKAN, “Kaya tuzunun kültürel ögelere büründürülmesi gerekir. Sanatsal anlamda iyi bir işçilik ve kültürel öğelerle birlikte sunulması durumunda güzel sonuçlar elde etmiş oluruz. Kaya tuzu bu şekilde, ekonomik anlamda Çankırı’ya önemli ekonomik girdiler sağlayacaktır” şeklinde ifade etti.
Oturum sonunda soru cevap bölümünde söz alan heykeltıraş Prof. Dr. Remzi SAVAŞ, Çankırı’nın marka olabilmesi için “Maddelerden ziyade Tuz Mağarası üzerine düşünülmeli, insanlar oradan ilham alıp, ona göre sanatlarını icra etmelidir” diye konuştu.
Dördüncü oturumda; “Sağlık Uygulamaları” başlığı altında yine Prof. Dr. Sabit ERŞAHİN başkanlığında, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden Prof. Dr. Hanım HALİLOVA, “Tuzun sağlık uygulamalarında kullanılmasının insan biyokimyasında önemli etkileri bulunuyor. Tuz terepasi insanın doğal yaşam kalitesini artırır. Türkiye’de üretilen Çankırı kayatuzu, bütün dünyada kaliteli olarak bilinen Himalaya tuzundan daha kalitelidir. Çankırı tuzu ağır metal içeriği düşük olduğu için sağlık açısından kullanıma en uygun tuzlardandır” dedi.
Ankara Medikal Başhekimi Zülfiqar YUSİFOV da tuz odaları konusunda son dönemdeki uygulamalar hakkında bilgiler verdi.
Karatekin Üniversitesi Sağlık Yüksek Okulu Öğretim Görevlisi Pınar ÇİÇEK, haloterapi ve Speleoterapi terapi hakkında katılımcılara bilgiler sundu.
Beşinci oturumda; “Turizm Uygulamaları” başlığı altında yine Prof. Dr. Sabit ERŞAHİN başkanlığında, Karatekin Üniversitesi Fen Fakültesi’nden Prof. Dr. İbrahim DEMİRTAŞ, tuz mağaraları konusunda turizmde ciddi potansiyel yakalayan ülkelerden örnekler sunarak, bu alanda ciddi yatırım ve parasal kaynaklara ihtiyaç olduğunu söyledi. İtalya örneğinden yola çıkan Prof. DEMİRTAŞ, bazı şehirlerde turizm potansiyeli olarak ciddi artışlar sağlandığını ifade etti.
Çankırı Kültür ve Turizm İl Müdürü Mustafa Kemal KARATATAR, il turizmine yaptıkları katkıları anlattı. Çankırı turizmine yayınları ve gelen ziyaretçi guruplarını “Tuz Mağarası’na” yönlendirmek suretiyle katkı sağlamayı hedeflediklerini sözlerine ekledi.
Günün sonunda Çankırı Tuz Mağarasına yapılan inceleme gezisinde, tuz mağarasında üretim yapan şirket yetkilileri tarafından maden hakkında çalıştay katılımcılarına detaylı bilgi aktarıldı.
Çalıştayın İkinci gününde “SWOT ANALİZİ” yapıldı.
Endüstriyel uygulamalar, Turizm ve Güzel Sanatlar, Sağlık uygulamaları üç başlık altında ele alınan tuz SWOT Analizi ile katılımcılarla güçlü yanlar, zayıf yanlar, fırsatlar ve tehditleri belirlenmesi hedeflendi.
Toplantı sonrası yapılan değerlendirmelerde beşer maddelik sonuçlar çıkarıldı. Ortaya çıkarılan maddelerin çalıştay sonunda rapor olarak yayınlanmasına karar verildi.
Çalıştayın sonunda bir değerlendirme yapan Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Hüseyin ŞEN, iki gün süreyle çok verimli bir çalışma yapıldığını ve kaya tuzunun tüm yönleriyle ilk kez ele alındığını, sonuçların bir rapor halinde getirilerek yayınlanacağını söyledi.